MÜŞKİL VE MÜTEŞÂBİH HADİSLERİ YORUMLAMA İLKELERİ: İBN FÛREK ÖRNEĞİ
Yükleniyor...
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Yüce Allah, Kur’an-ı Kerim’de kendisi için, “O’nun misli/benzeri hiçbir şey yoktur” (Şûrâ, 42/11) “Hiçbir şey O’na denk ve benzer değildir” (İhlâs, 112/4) buyurduğu için ilk dönemden beri haberî sıfatlara dair müşkil ve müteşeâbih rivayetler, âlimlerin zihnini meşgul etmiştir. Onlar nezdinde anlaşılması en zor rivayetlerin bunlar olduğu söylenebilir.
Bu rivayetlerin nasıl anlaşılması gerektiği, aynı zamanda Ehl-i Sünnet ile Ehl-i Bid’at’in ihtilafa düştüğü önemli konulardan birisidir. Ehl-i Sünnet âlimlerine göre Ehl-i Bid’at, bu rivayetleri ya hepten reddetmiş ya da hakiki manalar vermek suretiyle Allah hakkında teşbih ve tecsîme düşmüştür. İki yaklaşımı da yanlış gören Ehl-i Sünnet âlimleri de bu rivayetlere iki şekilde yaklaşmıştır. Bir kısmı rivayetlerin te’vil edilmesine karşı çıkıp onları olduğu gibi kabul ederken, diğer kısmı Allah’ın zat ve sıfatlarına yakışır yorumlar getirmeyi uygun görmüştür. Dördüncü asrın önemli âlimlerinden biri olan İbn Fûrek, ikinci görüşün daha isabetli olduğuna inanmış ve “Müşkilü’l-Hadîs ve Beyânüh” adlı eserini bu anlayışla kaleme almıştır. O, eserinde anlaşılmaları zor birçok müşkil ve müteşâbih hadisi, Kur’an’ı Kerim’in muhkem ayetleri doğrultusunda te’vîl ederek, teşbih ve tecsîm inancının önüne geçmeye çalışmıştır.
Bu çalışmada İbn Fûrek’in, hayatı ve eseri hakkında bilgi verildikten sonra, onun müşkil ve müteşâbih rivayetleri yorumlama ilkeleri tespit edilmeye çalışılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İbn Fürek, Müşkil, Müteşâbih, İlkeler, Hadisler.
Kaynak
e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi
