Ölüm mekânından hayata bakış: Siirt kent mezarlıkları üzerinden demografiyi anlamak
Yükleniyor...
Tarih
31.12.2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mekân kavramı zihinsel olanla kültürel olanı, toplumsalla tarihsel olanı
birbirine bağlar. Mekân incelenirken kültür ve aynı kültürün tarihinin de
incelenmesi gerekir. Mutlak olarak var olan mekânın üzerine inşa edilen
kurgular ve örüntülerle mekân toplumsallaşır. Negropolitan alanlar kültürün bir
parçasıdır ve mutlak mekân üzerine inşa edilen toplumsal mekânlardır.
Modernleşme öncesinde negropolitan alanlar kentlerle iç içeyken modernleşme
ile beraber kentlerden soyutlanmışlardır. Hatırlatma ve unutma unsurları sürekli
olarak yeniden inşa edilmiş ve parçalanmıştır. Şüphesiz ki bu parçalanma ve
inşa etme süreci iktidarlardan bağımsız değildir.
Negropolitan alanlar kentin demografik özellikleri hakkında da bilgiler
vermektedir. Bu amaçla Siirt kenti ölçeğinde dört toplu mezarlık incelenmiş ve
toplamda 6608 tane kabrin doğum, ölüm, yaş, cinsiyet ve kişilerin göç etmiş
oldukları il/ilçe/köy verileri kayıt altına alınmıştır. Bu veriler üzerinden 1950 ve
öncesi, 1951-2000 yılları arası ve 2001 – 2017 yılları üzerinden demografik
okumalar yapılmıştır. Ortalama ölüm yaşı ile beraber yukarıda ifade edilen yıllar
arasındaki değişkenlikler tespit edilmiş ayrıca ortalama ölüm yaşı cinsiyetler
arasında da farklılık olup olmadığı sorgulanmıştır. Yine bu veriler kullanılarak
“ölüm piramidi” üretilmiştir. İl/ilçe/köy verileri üzerinden de zorla yerinden edilen
nüfus bağlamı inşa edilerek mekansallaştırılmıştır. Bu amaçla r mezar görevlisi
altı kişi, mezarlıklar müdürlüğünde çalışan bir kişi ve bir gazeteci ile
derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşme metinleri çözümlenerek
betimsel analizi yapılmıştır. Mekânın tarihsel olması ve iktidar kurma araçları
tarafından organize edilmesi bağlamında Başbakanlık Osmanlı Arşivinden ve diğer Osmanlıca kaynaklardan Siirt ile ilgili mezarlıkları içeren belgeler
çözümlenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Mekân, Tarih, Negropolitan, Demografi
Kaynak
Sosyoloji Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
39
Künye
Öksüz, m., & Kucak, ö. ölüm mekânından hayata bakış: siirt kent mezarlıkları üzerinden demografiyi anlamak.
