Tohuma Priming Uygulamalarının Farklı Fosfor Seviyelerine Bağlı Olarak Mercimekte (Lens Culinaris L.) Bitki Gelişimi, Tane Verimi Ve Kalitesi Üzerine Etkilerinin İncelenmesi
[ X ]
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, mercimekte fosforlu gübre dozları ve tohum ön uygulamalarının (priming) bitki gelişimi, besin maddesi alınımı, tane verimi ve kalitesi üzerine etkilerini incelemek üzere Siirt ekolojik koşullarında 2021-22 ve 2022-23 üretim sezonlarında yürütülmüştür. Araştırmada 4 fosforlu gübre dozu (kontrol, 1,5, 3 ve 6 kg P2O5/da) ve 6 priming uygulaması (kontrol, %1 Pi, 0,2 mM SA, 100 ppm S, 109 cfu PGPB ve 4 mM Si) kullanılmıştır. Araştırma tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada incelenen fenolojik özellikler; çıkış süresi 11,3-14,0 gün, çiçeklenme süresi 124,0-144,8 gün, bakla bağlama süresi 145-153 gün, olgunlaşma süresi 180,5-182 gün aralığında değişmiştir. Fizyolojik ve agronomik gelişim parametreleri açısından; metrekarede bitki sayısı 244-256 adet, yaprakta klorofil oranı %36,0-42,4, bitki boyu 26,3-43,4 cm, ilk bakla yüksekliği 12,8-18,5 cm, bitkide dal sayısı 3,80-7,43 adet aralığında tespit edilmiştir. Verim ve verim komponentleri açısından; bitkide bakla sayısı 36,8-110,6 adet, baklada tane sayısı 1,25-1,60 adet, biyolojik verim 390,8-754,3 kg/da, tane verimi 136,4-265,3 kg/da, hasat indeksi %29,8-38,0 ve 1000-tane ağırlığı 26,1-34,7 aralığında değişmiştir. Uygulamalara bağlı olarak bitkilerde besin elementi alımı ve tane kompozisyonu bakımından; bitkide N %2,09-4,26, bitkide P 2368-3629 ppm, bitkide K 1701-5548 ppm, bitkide Ca 8012-12700 ppm, bitkide Cu 7,78-18,64 ppm, bitkide Fe 521-1546 ppm, bitkide Mg 2033-3216 ppm, bitkide Mn 33,8-61,7 ppm ve bitkide Zn içeriği 19,1-46,7 ppm olarak belirlenmiştir. Tane kalitesini etkileyen karakterler ise; tanede protein oranı %21,2-27,3, tanede P içeriği 2048-3748 ppm, tanede toplam antioksidan içeriği 1,948-2,738 mg TE/g ve tanede toplam fenolik bileşik içeriği 0,409-1,154 mg GAE/mL aralığında değişim göstermiştir. Sonuç olarak, en yüksek tane verimi ve ekonomik kazanç 6 kg P2O5/da ile birlikte Si-priming uygulamasından elde edilmiştir. Ayrıca, SA, PGPB ve Si-priming uygulamalarının tane verimi dışında besin maddesi alımı ve tane kalitesini de artırdığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları mercimek yetiştiriciliğinde priming uygulamalarının fosforlu gübre kullanımının azaltılması bakımından kolay uygulanabilir ve ekonomik bir yöntem olduğunu ortaya koymaktadır.
Açıklama
15.01.2024
Anahtar Kelimeler
Fenolik, sürdürülebilir tarım, antioksidan, Mercimek, ön uygulama
