İLHANLILAR DÖNEMİ’NDE MERÂGA VE TEBRÎZ GÖZLEMEVLERİ

dc.contributor.authorKaya, Seyfettin
dc.date.accessioned2024-12-24T19:16:57Z
dc.date.available2024-12-24T19:16:57Z
dc.date.issued2019
dc.departmentSiirt Üniversitesi
dc.description.abstractİstilacı bir yaklaşımla servis edilen İlhanlılar, bilinenin aksine bilimve kültür sahasına önem vermişlerdir. Hülağü Han Dönemi’nde (1256-1265) ele geçirilen bölgelerden toplanan değerli eserler ve dönemin öndegelen bilim adamları başta astronomi bilimi olmak üzere tıp, matematikve kimya bilimlerinde faaliyetlerde bulunmaları için Merâga’da istihdamedilmişlerdir. Hülağü Han Azerbaycan’ın Merâga şehrinde bir rasathaneinşa etmiştir. Nasîrüddîn Tûsî ve dönemin önde gelen bazı bilimadamlarını buraya toplamıştır. Irak, İran ve Suriye bölgelerinde toplanankitaplar bu rasathanenin kütüphanesine taşınmıştır. Hülağü Han,Nasîrüddîn Tûsî ile Merâga’da topladığı dönemin önde gelen biliminsanları ekibinden rasatlar yapmalarını ve bu rasatların sonuçlarını 12yılda tamamlanmalarını istemiştir. Merâga Gözlemevi’nin önemliözelliklerinden biri de ilk kez vakıf gelirleriyle finanse edilen bir kurumolmasıdır. Hülâgû Han tarafından tahsis edilen gelirlerle ihtiyaçlarıkarşılanan gözlemevi, ekonomik açıdan desteklenmiştir. İlhanlılarDönemi’nde rasat yapılan bir diğer gözlemevi de Tebrîz’de inşa edilmiştir.İslâmiyet’in İlhanlıların resmî dini olmasını sağlayan İlhanlı hükümdarıGâzân Han (1295-1304), 1300 yılında Tebrîz'de giderleri Vakıf tarafındankarşılanan bir gözlemevi kurmuştur. Bu gözlemevinde güneş gözlemleriiçin yeni gözlem aletleri geliştirilip kullanılmıştır. Ayrıca dünyanın dörtbir tarafından Merâga ve Tebriz gözlemevlerine gelen bilim insanlarıİlhanlı astronomisinin ulaştığı bilimsel gelişmişlikten istifade etmeyeçalışmışlardır. Bu makalede İlhanlılar döneminde Merâga ve Tebriz’deaçılan gözlemevleri ve bu gözlemevlerinde çalışan bilim insanlarıanlatılmaktadır.
dc.identifier.doi10.29228/TurkishStudies.39759
dc.identifier.endpage946
dc.identifier.issn2667-5552
dc.identifier.issue4
dc.identifier.startpage929
dc.identifier.trdizinid345050
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.29228/TurkishStudies.39759
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/345050
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12604/4690
dc.identifier.volume14
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTurkish Studies - Historical Analysis
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241222
dc.subjectTarih,Asya Çalışmaları
dc.titleİLHANLILAR DÖNEMİ’NDE MERÂGA VE TEBRÎZ GÖZLEMEVLERİ
dc.typeArticle

Dosyalar