BOSNA’DAN OSMANLI TOPRAKLARINA GÖÇ ÜZERİNE BİR İNCELEME (1878)
[ X ]
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İnsanoğlu, savaşlar, ülkeler arasındaki siyasi çekişmeler, dini baskılar, doğal afetler, sosyal ve iktisadi sebepler, geçim sıkıntıları vs. çeşitli sebepler yüzünden başka yerlere göç etme ihtiyacı duymuştur. Bunlar arasında en zor olanı diye düşündüğümüz vatanını, savaş, dini baskı ve siyasi çatışmalardan dolayı terk etmek zorunda kalan insanların göçleridir. Çünkü bu sebepler kişinin yaşam ve özgürlük hakkını ihlal eden durumların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu ise insanların yaşadıkları toprakları istemeyerek de olsa terk etmek zorunda bırakmaktadır. Dünya üzerinde yaşayan bütün toplumlar, kavimler ve milletler tarih boyunca çeşitli sebepler ile bir yerden başka bir yere göç etme ihtiyacı hissetmişlerdir. Osmanlı Devleti bulunduğu coğrafya itibarı ile kıtaları birbirine bağlayan önemli bir jeopolitik konuma sahipti. Bu durum Osmanlı’nın göç yolları üzerinde yer almasına neden olmuştur. Osmanlı Devleti çeşitli dönemlerde büyük Müslüman göçlerine maruz kalmıştır. Özellikle son dönemde kaybedilen topraklarda bulunan Osmanlı tebaası Anadolu topraklarına göç etmiştir. 1853-1856 Kırım Savaşı ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında Osmanlı topraklarına kitlesel göçler meydana gelmiştir. XV. yüzyılda Osmanlı topraklarına dahil edilen Bosna-Hersek, kısa sürede Müslümanlığı kabul etmiştir. Osmanlı Devleti’ne karşı Sırp ve Karadağ isyanları (1876) ile Osmanlı-Rus ve Avusturya Savaşları sonrasında Balkan bölgesinde yaşayan halk Anadolu topraklarına göç etmek zorunda kalmıştır. Avusturya’nın Berlin Muahedesine göre işgal ettiği Bosna’dan göçler başlamıştır. Osmanlı Devleti muhacirleri, İstanbul başta olmak üzere birçok yere yerleştirmiştir. Bizim incelediğimiz defterde dikkati çeken Osmanlı Devleti’nin savaşın gölgesinde, büyük bir korku ve endişenin hâkim olduğu sırada bir yandan toprak bütünlüğünü korumaya çalışıp diğer yandan özerkliğini kazanan bölgelerden ve Osmanlı'nın toprak kaybettiği yerlerden gelen göçmenler ile ilgilenmek zorunda kalmıştır. 1878 yılında Avusturya tarafından işgal edilen Bosna-Hersek’ten gelen Müslüman Boşnak göçmenlerini tek tek kaydederek gidecekleri mevkileri ve mahalleri kayıt altına alması ve muhacirlerin yerleştirilmesinde uyguladığı düzene ve yardıma dikkat çekmektir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İşgal, Göç, Osmanlı, Avusturya, Bosna
Kaynak
Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
5
Sayı
9
