Molla Gürânî ve Nahçivânî’nin Tefsir İlmindeki Konumları ve Eserlerinde Yer Alan Belli Bazı Ayet Tefsirlerinin Mukayeseli İşlenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Molla Gürânî, en önemli alim ve müfessirlerdendir. İbn Hacer el-Askalânî gibi büyük alimlerden ders alan
Molla Gürânî, Kahire’de bulunan Berkûkıyye, Bursa’daki Kaplıca ve Yıldırım Han medreselerinde hocalık
yapmıştır. Şehzâde II. Mehmet’in (Fatih) hocası olan Molla Gürânî, onun döneminde Bursa kadılığı, Kazaskerlik ve Şeyhülislâmlık görevlerinde bulunmuştur. Molla Gürânî’nin en mühim eseri, tefsir sahasında kaleme
aldığı ve Kur’an’ı baştan sona kadar tefsir ettiği Gâyetü’l-emânî fî tefsîri’l-kelâmi’r-rabbânî (Gâyetü’l-emânî fî tefsîri’sseb‘il-mesânî) adlı eseridir. Molla Gürânî, Kur’an’ı kesbî ilimlerle tefsir etmeye çalışmış, lafızların ötesinde işaretler istinbât etmeye çaba göstermemiştir. Nahçivânî ise en önemli mutasavvıf ve müfessirlerdendir. Nah-
çivânî, önce akli ve nakli ilimlerde kendisini geliştirmiş, ardından tasavvufa yönelmiş ve Nakşibendî tarikatına
intisap etmiştir. Hayatını eser telif etmeye ve irşat faaliyetlerinde bulunmaya adayan Nahçivânî, birçok eser
yanında bir tefsir de kaleme almıştır. el-Fevâtihu’l-ilâhiyye ve’l-mefâtîhu’l-gaybiyye olarak isimlendirdiği eserinde,
Kur’an’ı baştan sona kadar ele alarak ondan lafızların ötesinde işaretler bulma gayretine girmiş, kendi tabiri
ile vehbî bilgilerle tefsir yapmıştır. Nahçivânî, çok az da olsa rivayet ve dirayet metotlarını da kullanmıştır.
Çalışmada, Molla Gürânî ve Nahçivânî’nin hayatları, eserleri ve tefsirleri hakkında bilgi verildikten sonra
Kur’an’ın rivayet ve dirayet yöntemleriyle tefsir edilen Gâyetü’l-emânî ile işârî/tasavvufî yöntemle telif edilen
el-Fevâtihu’l-ilâhiyye tefsirleri belli ayetler çerçevesinde mukayese edilerek aralarındaki farklar ortaya konulmaya
çalışılacaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tefsir, Molla Gürânî, Nahçivânî, Gâyetü’l-emânî, el-Fevâtihu’l-ilâhiyye.
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
4
Sayı
2
