Clearfield ayçiçeği bitkisinde kısıntılı sulama uygulamalarının su-verim ilişkileri üzerine etkisi

dc.contributor.advisorUçak, Ali Beyhan
dc.contributor.advisorPala, Fırat
dc.contributor.authorKonuk, Ruken
dc.date.accessioned2024-12-24T18:13:30Z
dc.date.available2024-12-24T18:13:30Z
dc.date.issued2023
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.descriptionFen Bilimleri Enstitüsü, Biyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractBu araştırma Siirt Üniversitesi, Ziraat Fakültesi deneme arazisinde 2022 yılı ikinci ürün ayçiçeği bitkisinin yetişme sezonu boyunca yürütülmüştür. Damla sulama yöntemi ile uygulanan kısıntılı sulama altında ikinci ürün ayçiçeği bitkisinin su-verim ilişkilerini incelemek amacıyla uygulanmıştır. Araştırma üç tekerrürlü olarak tesadüf blokları bölünmüş parseller deneme deseninde yürütülmüştür. Denemede 1 çeşit clearfield ayçiçeği(Ç1=P64LP130) ile 2 çeşit tescilli ayçiçeği çeşidi (Ç2=P64LL134 ve Ç3=P63MM54) kullanılmıştır. Araştırmada farklı sulama düzeyleri, yedi günde bir 90 cm'lik toprak profilinde tüketilen suyun %100'ünün (I100, kontrol konusu) uygulandığı tam sulama ve tam sulamanın %70'inin (I70) ve %35'inin (I35) uygulandığı kısıntılı sulama konularından oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda verim değerleri sulama konularına göre; 118,89-307,22; genotibe göre 217,26-237,06; genotipxsulama konusu interaksiyonuna göre 117,67-318 arasında değişiklik göstermiştir. Bitki boyu sulama konularına göre 159,44-170; genotibe göre 155-185,44; genotipxsulama interaksiyonuna göre 149,66-191 arasında değişiklik göstermiştir. CWSI sulama konularına göre 0,26-0,61; genotibe göre 0,38-0,47; genotipxsulama konusu interaksiyonuna göre 0,23-0,65 arasında değişiklik göstermiştir. Sap kalınlığı, tabla çapı ve klorofil değerleri, yapılan varyans analizi sonuçlarına göre istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. En düşük tohum verimi genotip olarak P64LL134 çeşidinden elde edilirken en yüksek tohum verimi P64LP130 çeşidinden elde edilmiştir. En düşük verim elde edilen sulama konusu ise I35 olarak tespit edilmiştir. Yapılan bu çalışmanın sonuçlarına göre Siirt'te ayçiçeğinde kısıntılı sulama yapılması önerilmemekte veya kısıntı yapma zorunluluğu olduğu takdirde bunun erken vejetatif gelişme döneminde (çiçeklenme öncesinde) maksimum %30 oranında yapılması önerilmektedir. Öte yandan clearfield olmayan ayçiçeği çeşitleri ise özellikle erken vejetatif dönemde yabancı ot ile rekabete girmekte zorlanmakta bu da verimde %40-50'lere varan önemli oranlarda düşüşlere sebep olmaktadır.
dc.description.abstractThis study was aimed to investigate water-yield relations of the second crop sunflower plant grown under deficit irrigation applied by drip irrigation method. The field experiment was conducted in the experimental field of Siirt University, Faculty of Agriculture during the second crop sunflower growing season in 2022. The lay out of the experiment was a randomized blocks with split plots and had three replications. One clearfield sunflower variety (C1=P64LP130) and two registered sunflower varieties (C2=P64LL134 and C3=P63MM54) were used in the experiment. The different irrigation levels in the study consisted of full irrigation, where 100% of the water consumed in a 90 cm soil profile every seven days (I100, control subject), and deficit irrigation, where 70% (I70) and 35% (I35) of full irrigation were applied. Yield values varied between 118,89-307,22 kg/ha in all irrigation treatments; 217,26-237,06 kg/ha among the genotype; 117,67-318 kg/ha in genotypexirrigation interaction. Plant height varied between 159,44-170 cm in irrigation treatments; 155-185,44 cm among genotypes; 149,66-191 cm in genotypexirrigation interactions. The CWSI varied between 0,26-0,61 in irrigation treatments, 0,38-0,47 among genotypes and 0.23-0.65 in genotypexirrigation interactions. Stalk thickness, canopy diameter and chlorophyll values were not statistically significant among irrigation treatments and genotypes. The lowest seed yield was recorded in genotype P64LL134 while the highest seed yield was recorded in P64LP130. The lowest yield was obtained under I35 irrigation treatment. The results of the study showed that deficit irrigate in Siirt province can not be recommended for sunflower. If deemed necessary, it is recommended to implement deficit irrigation at a maximum rate of 30% during the initial stage of vegetative development, prior to the flowering. Moreover, non-clearfield sunflower varieties have difficulty in competing with weeds, especially in the early vegetative period, which causes significant yield reductions of up to 40-50%.
dc.identifier.endpage74
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=nLNfCsWgUluh5T2iyudShh2_ujm1I1VObEdZqDEjMbIqqowWf9fCh5SV_rAf-iqQ
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12604/3504
dc.identifier.yoktezid827755
dc.language.isotr
dc.publisherSiirt Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241218
dc.subjectZiraat
dc.subjectAgriculture
dc.titleClearfield ayçiçeği bitkisinde kısıntılı sulama uygulamalarının su-verim ilişkileri üzerine etkisi
dc.title.alternativeThe effect of restricted irrigation applications on water-yield relationships in clear field sunflower plant
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon