SANAL ORTAMDA VELİ KÜLTÜNÜN YENİDEN İNŞASI: HACI BEKTAŞ VELİ ÖRNEĞİ
[ X ]
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Hacı Bektaş Veli; dinî-karizmatik şahsiyeti, menkıbeleri ve kerametleri, türbesi çevresinde gelişen ziyaret ritüelleriyle Alevi -Bektaşi inanç sistemi içerisinde kült konumundadır. Teknolojik gelişmelere bağlı ortaya çıkan ve gelişen yaşamın her alanını kuşatarak kişiyi etkileşim yağmuruna tutan sanal ortamda, Hacı Bektaş Veli kültünün kerametleri, menkıbeleri ve ziyaret ritüelleri vb. ile belirli yönleri ön plana çıkarılarak yeniden inşa edildiği görülür. Dolayısıyla bu yeniden inşa sürecinin niteliği ve niceliğinin tespiti ve değerlendirmesi önemli durmaktadır. Çalışmada herhangi bir dernek, vakıf, merkez, kurum ve kuruluşa ait olmayan Hacı Bektaş Veli adına kurulmuş grup ve sayfalar esas alınmıştır. Bu sınırlandırmayla herhangi bir resmi, formel görüş olması engellenerek tamamen halk içerisinde gerçekleşen bir paylaşım ortamının takibi amaçlanmıştır. Gruplarda ve sayfalarda yapılan paylaşımlar analize tabi tutularak gerçekleştirilen paylaşımlarda Hacı Bektaş Veli menkıbeleri, kerametleri, ziyaret ritüelleri, Hünkar’a isnat edilen sözler ve deyişlerden hareketle veli kültünün hangi yönlerine vurgu yapılarak sanal dünya bağlamında kültürel belleklerde canlılığının koruduğu ve yeni grup üyelerinde oluşacak veli kültünün tasavvuru üzerinde durulmuştur. Grup ve sayfa profiline bağlı olarak bazı gruplarda deyişler, bazı gruplarda menkıbeler ve keramet motifleri bazı gruplarda da ziyaret ritüellerinin ön plana çıktığı tespit edilmiştir. Gruplarda (Birçoğunun kapalı bir yapıda olmasından dolayı) sayfaların aksine daha yoğun bir etkileşim imkanı olması sebebiyle yayıncı/paylaşımcı/yönetici rolündekilerin üyelerden/takipçilerden gelen dönütlerle inşa sürecinde aktif rol aldıkları görülmüştür.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Veli kültü, Hacı Bektaş Veli, İnşa, Sanal ortam, Alevilik
Kaynak
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
11
Sayı
Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı
