Naki Tezel'in 'Türk Masalları' kitabında toplumsal cinsiyet rolleri ve kadın–erkek ilişkileri
[ X ]
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Siirt Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Sözlü edebiyat ürünlerinden olan masallar, çocukluktan itibaren karşılaştığımız ilk edebi türlerdendir. Olağanüstülükle süslü kurgu dünyasında tüm olmazları oldurup; anlatıcısına, dile getiremediği hislerini, hayallerini, sitemlerini, simgesel bir dille ifade etme fırsatı sunan masallar, insan gerçeğini hayalî unsurlar ile insana yansıtmaktadır. Anlatılarda çatışmanın zeminini oluşturan ödüllendirilen ve cezalandırılan davranış ile duygular toplumsal ahlakın bilgisini taşımaktadır. Toplum hayatını düzenleyen kurallar ve genel kabuller masal kahramanları üzerinden aktarılmaktadır.Naki Tezel'in derlediği "Türk Masalları" isimli kitapta bulunan elli dört masal metni, çalışma boyunca toplumsal cinsiyet rolleri ve kadın erkek ilişkileri merkezinde incelenmiştir. Olağanüstü kurgu içine yerleştirilen cinsiyetlere dair toplumsal kabuller ve beklentiler saptanmış, kimliklerin inşa süreçleri masal metinleri üzerinden izlenmiştir. Masal metinlerinden elde edilen toplumsal cinsiyete dair bulguların sosyolojik-psikolojik bağlamda değerlendirilmesi ve böylece kimliklerin yeniden üretim süreçlerine anlatıların etkisinin ortaya çıkarılması çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde yapılan literatür okumaları ile elde edilen bilgiler sunulmuş, kavramsal ve kuramsal çerçeve bilimsel bir zeminde tamamlanmıştır. İkinci bölümde çalışmanın örneklem grubunu oluşturan masal metinlerinin derleyicisi olan Naki Tezel'in biyografisi verilmiştir. Araştırmanın metodolojisinin açıklandığı üçüncü bölümden sonra incelenen masal metinlerinden elde edilen bulgular belirlenen başlıklar altında sunulmuştur. Tartışma, öneriler ve sonuçtan oluşan son bölümde elde edilen veriler daha önce yapılan araştırma sonuçları ile karşılaştırılmış, yorumlanmış, gelecek çalışmalardan beklentiler ile saptanan problemlere çözüm önerileri sunulmuştur. Türk masallarının cinsiyetçi söylem ışığında incelendiği çalışmamızda elde edilen veriler masal dünyasından yansıyan kadın ve erkek temsillerinin gerçek hayat karakterleri ile aynı minval üzere olduğunu göstermektedir. Türk toplumunun ataerkil yapısı ve bu yapı içinde şekillenen cinsiyet algısı masallarımızdaki kadın- erkek varlığı üzerinde açıkça görülmektedir.
As a work of oral literature, a fairy tale is the first literary genre that we have already known, since our childhood. After making the impossible things possible in an ornamented fiction, fairy tales, which creates an opportunity for the narrator to express his/her feelings, dreams, and complaints in a figurative way, reflects the reality of human with imaginative elements. The action, which might be gifted or punished, forms the basic tenet of the conflict, and feelings bear the knowledge of social morals. Holding the social rules, and general acceptance is conveyed by characters. Fifty-four (54) tales in the book edited by Naki Tezel, namely "Turkish Tales" are analyzed throughout the study in the center of gender roles and male-female relations. General acceptances and expectations about gender roles in amazing fiction are determined and the formation process of identities is observed through the texts of the tales. The aim of the study is both to evaluate the findings of tales about gender in a sociological and psychological context and to reveal the effects of narration on the recreation of identities. In the very first part of the study, findings after literature review are presented and accomplished into a scientific background with a onceptional and theoretical frame. In the second part, the biography of Naki Tezel, the editor of tales underlying the sample group of the study, is presented. After the third part where the methodology of the research is explained, findings gathered together after analysis of tales are presented under the titles. In the last part, dispute, suggestions, and the conclusion part, data is compared to the previous studies, and the solutions are presented for the problems with expectations for the following studies. In this study, tales are analyzed in the light of gendered discourse and data shows that representation of male-female overlaps with the ones in the real life. Turkish society's patriarchal structure and the gender conception in this structure are almost the same as the gender conception in fairy tales.
As a work of oral literature, a fairy tale is the first literary genre that we have already known, since our childhood. After making the impossible things possible in an ornamented fiction, fairy tales, which creates an opportunity for the narrator to express his/her feelings, dreams, and complaints in a figurative way, reflects the reality of human with imaginative elements. The action, which might be gifted or punished, forms the basic tenet of the conflict, and feelings bear the knowledge of social morals. Holding the social rules, and general acceptance is conveyed by characters. Fifty-four (54) tales in the book edited by Naki Tezel, namely "Turkish Tales" are analyzed throughout the study in the center of gender roles and male-female relations. General acceptances and expectations about gender roles in amazing fiction are determined and the formation process of identities is observed through the texts of the tales. The aim of the study is both to evaluate the findings of tales about gender in a sociological and psychological context and to reveal the effects of narration on the recreation of identities. In the very first part of the study, findings after literature review are presented and accomplished into a scientific background with a onceptional and theoretical frame. In the second part, the biography of Naki Tezel, the editor of tales underlying the sample group of the study, is presented. After the third part where the methodology of the research is explained, findings gathered together after analysis of tales are presented under the titles. In the last part, dispute, suggestions, and the conclusion part, data is compared to the previous studies, and the solutions are presented for the problems with expectations for the following studies. In this study, tales are analyzed in the light of gendered discourse and data shows that representation of male-female overlaps with the ones in the real life. Turkish society's patriarchal structure and the gender conception in this structure are almost the same as the gender conception in fairy tales.
Açıklama
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı, Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Eğitim ve Öğretim, Education and Training, Türk Dili ve Edebiyatı
