Kaplumbağalar Romanında Alevilik Olgusu
Yükleniyor...
Tarih
2013
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu makalede, Fakir Baykurt?un “Kaplumbağalar” romanında yer alan Alevîlik olgusu değerlendirilmiştir. Bu araştırma kapsamında “Kaplumbağalar” romanı, iki kez okunmuş; birinci okumada eserde yer alan Alevîliğe dair unsurlar tespit edilmiş; ikinci okumada ise bu unsurların romanın muhtevasıyla olan ilişkisi ve esere katkıları irdelenmiştir. Alevî köylülerin trajik yaşamının anlatıldığı eserde, Alevîlikle ilgili birtakım inanış ve ritüellere yer verilmiştir. “Lokma paylaşma, Cem, Semah, Dedelik Kurumu, deyiş vb.” Alevîliğe dair geleneksel uygulamaların ve sözlü edebiyat ürünlerinin romanda söz konusu edilmesi, insan-toplum ilişkisinin irdelenmesine imkân sunmuştur. “Kaplumbağalar” romanında olaylar, 60 evli bir köy olan Tozak?ta geçer. Tozak, Orta Anadolu?nun bozkırında susuz, bir damla suya muhtaç kıraç bir yerdir. Yazar, romanda Tozak?ı “Tozak kırı, koca yeryüzünün üstünde, gene bin yamalı bir yoksul yorganı (s: 360)” olarak tasvir eder. Tozaklı Alevî köylülerin şaraplık üzüm bulma konusunda yaşadığı sıkıntılar, romanda yaşanacak olayların ana çatısını oluşturur. Anlatı boyunca okuyucu, bir taraftan köylülerin bağ ekme macerasına tanık olurken öte taraftan Alevî kahramanların dinî inanış ve ritüelleriyle karşılaşır. Eser, bu yönüyle psikolojik tahlillere yer vermeyen, ancak sosyal dokuyu analiz eden bir mahiyete sahiptir. Din ve kültür harcıyla örülen sosyal yaşam, romana da aynı eksende yansır. “Kaplumbağalar”, kahramanlarının çoğu Alevî köylülerden oluşan ve Alevîliğe dair olumlu tasvirleriyle dikkati çeken bir eserdir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Fakir Baykurt, Kaplumbağalar, Alevî inanış ve ritüelleri
