Kızıltepe Ovası koşullarında bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinde farklı sıra arası mesafelerinin verim ve verim ögeleri üzerine olan etkisi
Yükleniyor...
Tarih
18/12/2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Siirt Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma, 2016-2017 yılı vejetasyon döneminde Mardin ili Kızıltepe ilçesine bağlı Çanaklı
köyünde deneme alanı kurularak, Kızıltepe ovası koşullarında bazı aspir (Carthamus tinctorius L.)
çeşitlerinde farklı sıra arası mesafelerinin verim ve verim ögeleri üzerine olan etkisini tespit etmek
amacıyla kışlık ekim yapılarak yürütülmüştür. Materyal olarak kullanılan dört farklı aspir çeşidine (Asol,
Olas, Linas ve Balcı) farklı sıra arası mesafeler (10, 20, 30 ve 40 cm) uygulanmıştır. Bütün bu
uygulamalarda sıra üzeri mesafe 10 cm olacak şekilde sabit tutulmuştur. Araştırma üç tekerrürlü olarak
“Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine’’ göre kurulmuştur. Ana parsele çeşitler
(Asol, Linas, Balcı ve Olas), alt parsellere ise sıra arası mesafeleri (10, 20, 30 ve 40 cm) olarak
belirlenmiş ve tesadüfî olarak yerleştirilmiştir.
Araştırmada; bitki boyu (cm), bitki dal sayısı (adet), bitki başına tabla sayısı (adet), tabla çapı
(mm), bitki başına tohum verimi (g), dekara verimi (kg), bin tane ağırlığı (g), yağ oranı (%), protein oranı
(%) ve yağ verimi (kg/da) gibi özellikler incelenmiştir.
Araştırma sonucuna göre; çeşitler ortalaması bakımından en yüksek dekara verimin 206,33 kg ile
Linas çeşidinden elde edildiği, en düşük dekara verimin de 184,42 kg ile Olas çeşidinden elde edildiği,
sıra arası mesafe × çeşit interaksiyonuna bakıldığında ise; en yüksek dekara verimin 40 cm sıra arası
mesafede 262,33 kg ile Linas çeşidinden, en düşük dekara verimin ise 20 cm sıra arası mesafede 163,69
kg ile Olas çeşidinden elde edildiği tespit edilmiş olup, Linas çeşidinin Kızıltepe ekolojik koşullarına
daha iyi adaptasyon sağladığı görülmüştür. En düşük bitki boyu 164,67 cm ile 10 cm sıra arası
mesafesinde Balcı çeşidinden alınırken, en yüksek bitki boyu 183,00 cm ile yine 10 cm sıra arası
mesafesinde Linas çeşidinden elde edildiği tespit edilmiştir. Çeşitlerin ortalaması olarak sıra arası
mesafeleri arasında; bitki başına dal sayısı 12,30-16,14 adet (10-40 cm), bitki başına tabla sayısı 12,58-
16,49 adet (10-40 cm), tabla çapı 2,29-2,40 mm (30-40 cm), bitki başına tohum verimi 9,20-15,86 gr (10-
40 cm), bin tohum ağırlığı 32,57-35,04 g (30-40 cm), protein oranı %18,69-20,25 (10-40 cm), yağ oranı
ise % 41,16-41,54 (10-30 cm) arasında değiştiği tespit edilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Aspir (Carthamus tinctorius L.), Çeşit, Kızıltepe, Sıra arası mesafesi, Verim, Verim unsurları.
