Hyacinthella siirtensis endemik bitkisinin uçucu yağlarının biyolojik aktiviteleri ve fizikokimyasal özelliklerinin belirlenmesi

dc.contributor.advisorTeğin, İbrahim
dc.contributor.authorYolbaş, İdris
dc.date.accessioned2024-12-24T18:13:19Z
dc.date.available2024-12-24T18:13:19Z
dc.date.issued2023
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Ana Bilim Dalı
dc.descriptionFen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Ana Bilim Dalı, Kimya Bilim Dalı
dc.description.abstractTürkiye sınırları içerisinde Orta Fırat ve Dicle Bölümlerinde yayılış gösteren Hyacinthella siirtensis B. Mathev bitkisi biyolojik, kimyasal ve fizikokimyasal özellikleri açısından incelenmiştir. H. siirtensis bitkisinin soxhlet ve maserasyon ekstraksiyon yöntemi kullanılarak toplam fenolik ve flavonoid madde miktarı, antioksidan aktivitesi, kimyasal bileşimi, metal içeriği, antibakteriyel aktivitesi ve fizikokimyasal özellikleri tespit edilmiştir. Farklı çözücülerle ekstraksyonlar yapılarak elde edilen ekstraktlar GC MS ile analiz edilmiştir. GC-MS analizi sonucunda soxhlet yöntemiyle elde edilen ekstraktlardan en fazla bileşik tespiti 51 bileşik ile aseton ekstraktından, metanol ekstraktının LC-MS/MS analizi sonucunda ise 19 farklı fenolik bileşik tespit edilmiştir. Toplam fenolik madde miktarları, Folin-Ciocalteau Reaktifi (FCR) yöntemi ile antioksidan aktiviteleri FRAP ve DPPH yöntemleriyle tespit edilmiş ve toplam flavonoid miktarları bulunmuştur. Toplam fenolik madde miktarının en yüksek değeri 95,87 mg/mL gallik asit eş değeri ile %80'lik metanol ekstraktından, toplam flavonoid bileşik miktarı ise 564,63 mg/mL rutin eş değerliği ile saf su ekstraktından elde edilmiştir. Antioksidan aktivitesi ise DPPH serbest radikal süpürme aktivitelerinin en yüksek inhibisyon değeri %68,72 değeri ile %80'lik aseton ekstraktından, FRAP yöntemiyle yapılan antioksidan kapasite analizlerinde en yüksek değerin 1,91 ug/mL FeSO4 eş değeri ile %80'lik metanol ekstraktına ait olduğu görülmüştür. H. siirtensis bitki ekstraktının birçok çözelti konsantrasyonunda gram-negatif bir yapıya sahip E. Coli bakterisine karşı etkili olduğu ve gram-pozitif yapıya sahip S. aureus bakterisine karşı yok denecek kadar az antibakteriyel etki gösterdiği gözlenmiştir. ICP-OES cihazıyla yapılan metal analizi sonucunda en fazla 5,33±0,00 g/kg ile mikrodalga numunesinde kalsiyum elementi, ICP-MS analiz sonucuda ise en fazla 15,65±0,49 g/kg ile mikrodalga numunesinde kalsiyum elementi tespit edilmiştir.
dc.description.abstractThe Hyacinthella siirtensis B. Mathev plant, which is spreaded in the Middle Euphrates and Tigris Sections within the borders of Turkey, was examined in terms of its biological, chemical and physicochemical properties. The total amount of phenolic and flavonoid substances, antioxidant activity, chemical composition, metal content, antibacterial activity and physicochemical properties of the H. siirtensis plant were determined by using the soxhlet and maceration extraction method. Extracts obtained by extractions with different solvents were analyzed by GC MS. As a result of GC-MS analysis, the highest number of compounds were determined from these solution extracts obtained by the soxhlet method. 51 compounds were determined from the acetone extract, and 19 different phenolic compounds were determined as a result of the LC-MS/MS analysis of the methanol extract. Total phenolic substance amounts were determined by Folin-Ciocalteau Reagent (FCR) method and antioxidant activities were determined by FRAP and DPPH methods, and total flavonoid amounts were found. The highest value of total phenolic substance content was obtained from 80% methanol extract with 95.87 mg/mL gallic acid equivalent, and the total flavonoid compound amount was obtained from pure water extract with 564.63 mg/mL routine equivalent. Antioxidant activity was determined by DPPH free radical scavenging activities with the highest % inhibition value of 68.72 % and 80% acetone extract, in the antioxidant capacity analyzes performed by FRAP method, the highest value was 1.91 ug/mL FeSO4 equivalent. It was found to belong to 80% methanol extract. It was observed that H. siirtensis plant extract is effective against gram-negative E. coli bacteria in many solution concentrations and has little or no antibacterial effect against gram-positive S. aureus bacteria. As a result of the metal analysis performed with the ICP-OES device, calcium element was detected in the microwave sample with a maximum of 5.33±0.00 g/kg, and in the result of the ICP-MS analysis, calcium element was detected in the microwave sample with a maximum of 15.65±0.49 g/kg.
dc.identifier.endpage115
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=r4I1HnmXxFQovUpyAyUmxIanCoNv9uhAdh5VLvz4O0uoCEA05JsNteKW2kQxRgdw
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12604/3410
dc.identifier.yoktezid786950
dc.language.isotr
dc.publisherSiirt Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241218
dc.subjectBiyokimya
dc.subjectBiochemistry
dc.subjectEczacılık ve Farmakoloji
dc.titleHyacinthella siirtensis endemik bitkisinin uçucu yağlarının biyolojik aktiviteleri ve fizikokimyasal özelliklerinin belirlenmesi
dc.title.alternativeDetermination of biological activities and physicochemical properties of essential oils of Hyacinthella siirtensis endemic plant
dc.typeDoctoral Thesis

Dosyalar

Koleksiyon