TARİH DÜŞÜRME TÜRLERİNE EK: ENDERUNLU FAZIL’IN “TARİH-İ NEV- İCAD”LARI

dc.contributor.authorÇukurlu, Talip
dc.contributor.authorDüzenli, Mesut Bayram
dc.date.accessioned2024-12-24T19:19:20Z
dc.date.available2024-12-24T19:19:20Z
dc.date.issued2021
dc.departmentSiirt Üniversitesi
dc.description.abstractTarih düşürme, yazarı tarafından doğum, ölüm, tahta çıkma, yeni bir binanın inşası, yeni bir göreve atanma gibi önemli kabul edilen olayların şiirle tarihe not düşürülmesidir. Tarih düşürme, “ebced hesabı” olarak bilinen, Arap alfabesindeki her bir harfin sayısal karşılıkları kullanılarak yapılan bir sanattır. Bu tür metinler; temelde kelime, mısra, beyit şeklinde yazılmakla birlikte çok fazla çeşitlilik göstermektedir. Klasik Türk şairleri arasında bir gelenek haline gelen bu sanatta Hızır Bey, Âdem Baba, Bursalı Haşimî, Sürurî, Antepli Aynî gibi şairler ön plana çıkan isimlerdir. XVIII. yüzyıl şairlerinden Enderunlu Fazıl da Divan’ında bulunan 164 tarih manzumesi ile tarih düşürmede önemli isimler arasında yer almıştır. Bu çalışmada Enderunlu Fazıl Divanı’nda bulunan ve tarih manzumeleri içinde daha önce benzerleri görülmemiş, Fazıl’ın kendi tabiriyle “nev-icad” tarih manzumeleri üzerinde durulmuştur. Bu manzumelerde hangi olay üzerine tarih düşürüldüğü hakkında bilgi verilmiş ve tarih hesaplama yöntemlerine değinilmiştir. Makalenin sonunda ise Fazıl’ın “nev- icad” tarihlerinin transkripsiyonlu metinleri verilmiştir.
dc.identifier.endpage327
dc.identifier.issn1308-6219
dc.identifier.issue27
dc.identifier.startpage308
dc.identifier.trdizinid1121392
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1121392
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12604/5674
dc.identifier.volume0
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofDicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241222
dc.subjectEnderunlu Fazıl
dc.subjectTarih Düşürme
dc.subjectEbced Sayıları
dc.subjectNev-Icad
dc.titleTARİH DÜŞÜRME TÜRLERİNE EK: ENDERUNLU FAZIL’IN “TARİH-İ NEV- İCAD”LARI
dc.typeArticle

Dosyalar