Hamdullah Hamdî'nin Leylâ İle Mecnûn Mesnevisi’nde Geçen Atasözlerindeki Arkaik Unsurlar Ve Çift Dilli Kullanımlar
Yükleniyor...
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İlim Sanat ve Edebiyat Dergisi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Klâsik Türk edebiyatında kaleme alınan edebî eserler dil ile uğraşan kimseler için eşsiz bir kaynak hüviyetindedir. Günlük yaşama, kültürel unsurlara ve birçok değerli birikime ait bilgi gibi devrin birçok hususiyeti bu eserler vesilesiyle tespit edilebilirken ayrıca söz varlığında görülebilen arkaik unsurlar araştırmaya değer mevzular oluşturmaktadır.
Kaynağı itibariyle Arap toplumunda hayat bulan Leylâ ile Mecnûn efsanesi başta Türk edebiyatı olmak üzere, bütün İslâm edebiyatlarında adından söz ettirmiştir. Bu hikâye gerçek âşıkların durumlarını sembolik dille ifade eden bir maceradır. Çalışmamıza konu olan Hamdullah Hamdî’nin Leylâ ile Mecnûn mesnevisinin kaleme alındığı devirde Anadolu’da hem Doğu Türkçesi ve hem de Batı Türkçesini içinde barındıran bir Türkçeyle konuşmaları ve incelediğimiz mesnevide de bu durumun bariz bir şekilde göze çarpması eseri incelemeye değer kılan unsurlardan biridir. Makaleyi oluştururken kullanımdan düşmüş ve bir dilin belki de en önemli kültür aktarım aracı olan atasözlerindeki kelimelerin değişimleri ve tarihi seyirlerini vermeye çalıştık. Bunun yanında hem Doğu Türkçesi ve hem de Batı Türkçesinde kullanılan bazı eş anlamlı kelimeleri beyitlerden örnekler göstermek suretiyle ortaya koymaya çalıştık.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Doğu ve Batı Türkçesi, Hamdullah Hamdî, Leylâ ile Mecnûn, Arkaik Unsurlar
Kaynak
İlim Sanat ve Edebiyat Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
1
Sayı
1
Künye
Aksoy, Ö. A. (1994). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, C.I-II, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Bingöl, U. (2019). Eleştiri Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Akademik Kitaplar Yayınevi.
Dilçin, C. (1983). Yeni Tarama Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Ergin M. (1993). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınevi.
Ergin, M. (2001). Üniversiteler İçin Türk Dili, İstanbul: Bayrak Yayınevi.
Eyüboğlu, E. K. (1973). Şiirde ve Halk Dilinde Atasözleri ve Deyimler, C.1, İstanbul. Doğan Kardeş Matbaacılık.
Güler, Z. (1982). Hamdullah Hamdî: Leylâ ve Mecnûn (İnceleme-Metin), Basılmamış Doktora Tezi, Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
İlhan, M. (2017). Kelile ve Dimne’ de Kullanılan Arkaik Kelimeler ve Bazı Çift Dilli Kullanımlar, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, II. Uluslararsı Sosyal Bilimler Sempozyumu.
Macit, M., Ceylan, Ö. ve Yılmaz, O. (2015). Klâsik Dönem Osmanlı Nazmı, İstanbul: Kesit Yayınları.
Ölmez, M. (2003). Çağatayacadaki Eskicil Ögeler Üzerine, Mustafa Canpolat Armağanı, Ankara: s.s.135-142.
Türkçe Sözlük, (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
