İkinci ürün olarak yetiştirilen bazı tatlı sorgum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) genotiplerinin verim ve verim ögelerinin belirlenmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorÖzyazıcı, Mehmet Arif
dc.contributor.authorGöler, Mızgin
dc.date.accessioned2024-12-24T18:13:20Z
dc.date.available2024-12-24T18:13:20Z
dc.date.issued2023
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
dc.descriptionFen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Çayır Mera ve Yem Bitkileri Bilim Dalı
dc.description.abstractBu araştırma, tatlı sorgum ?Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.? genotiplerinin verim ve bazı verim ögelerinin belirlenmesi amacıyla, 2021 yılı ikinci ürün yetiştirme sezonunda Mardin ili Kızıltepe ilçesinde yürütülmüştür. Araştırmada bitkisel materyal olarak; Gülşeker, Sorge, Erdurmuş, Ulusoy, Uzun, M81-E, Tracy, Cowley, Smith ve USDA Tayvan olmak üzere 10 adet tatlı sorgum ?S. bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.? genotipi kullanılmıştır. Araştırmada tarla denemesi tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Çalışmada salkım çıkarma süresi, çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, sap kalınlığı, sap oranı, yaprak oranı, salkım oranı, yeşil ot verimi, sap verimi, kuru madde (KM) verimi, fizyolojik olgunlaşma süresi, yatma durumu, tane verimi, bin tane ağırlığı, ham protein (HP) oranı, HP verimi, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) oranı, nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) oranı ve nispi yem değeri parametreleri incelenmiştir. Araştırmada, yapılan istatistiksel analizler sonucunda, incelenen tüm parametreler yönünden tatlı sorgum genotipleri arasında istatistiksel olarak çok önemli (p<0.01) farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, genotiplere göre; salkım çıkarma süresinin 56.0-69.0 gün, çiçeklenme gün sayısının 64.0-79.0 gün, bitki boyunun 133.6-363.0 cm, sap kalınlığının 16.38-28.43 mm, sap oranının %72.2-83.2, yaprak oranının %10.5-16.0, salkım oranının %6.2-11.7, yeşil ot veriminin 2247-12029 kg/da, sap veriminin 1809-10009 kg/da, KM veriminin 572.4-3346.7 kg/da, fizyolojik olgunlaşma süresinin 96.0-123.0 gün, yatma durumunun 1.00-5.00 puan, tane veriminin 88.89-195.27 kg/da, bin tane ağırlığının 16.50-27.25 g, HP oranının %11.27-13.81, HP veriminin 64.7-462.1 kg/da, ADF oranının %27.69-35.65, NDF oranının %51.45-65.61 ve nispi yem değerinin 86.7-121.7 arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. Yörede, özellikle sezon dışı dönemde veya hayvan yeminin kıt olduğu dönemde genotiplerin yüksek besleyici potansiyelleri nedeniyle, kuraklığa dayanıklı olan tatlı sorgumun ekiminin teşvik edilmesi tavsiye edilmektedir. Bu itibarla; ot üretimi amacıyla birçok tarımsal özellikler yönünden öne çıkan Gülşeker ve USDA Tayvan, tane üretimi amacıyla da Uzun çeşidi yöre koşullarında ekilebilecek genotipler olarak önerilmektedir.
dc.description.abstractThis research was carried out in the Kızıltepe district of Mardin province in the second crop growing season of 2021 to determine the yield and some yield components of sweet sorghum ?Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.? genotypes. In the research, 10 sweet sorghum ?S. bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.? genotypes, namely Gülşeker, Sorge, Erdurmuş, Ulusoy, Uzun, M81-E, Tracy, Cowley, Smith and USDA Taiwan, were used as plant material. In the research, the field trial was established according to the randomized complete blocks trial design with 3 replications. In the study, the duration of panicle formation, the number of flowering days, plant height, stem thickness, stem ratio, leaf ratio, panicle ratio, green herbage yield, stem yield, dry matter (DM) yield, duration of physiological maturity, lodging state, grain yield, thousand-grain weight, crude protein (CP) ratio, CP yield, acid detergent fiber (ADF) ratio, neutral detergent fiber (NDF) ratio, and relative feed value (RFV) parameters were investigated. As a result of the statistical analyzes made in the study, statistically significant (p<0.01) differences were found between sweet sorghum genotypes in terms of all parameters examined. According to the research results, the duration of panicle formation ranged from 56.0 to 69.0 days, days to flowering ranged from 64.0 to 79.0 days, plant height ranged from 133.6 to 363.0 cm, stem thickness ranged from 16.38 to 28.43 mm, stem ratio ranged from 72.2% to 83.2%, leaf ratio ranged from 10.5% to 16.0%, panicle ratio ranged from 6.2% to 11.7%, green herbage yield ranged from 2247 to 12029 kg/da, stem yield ranged from 1809 to 10009 kg/da, DM yield ranged from 572.4 to 3346.7 kg/da, physiological maturity ranged from 96.0 to 123.0 days, lodging score ranged from 1.00 to 5.00, grain yield ranged from 88.89 to 195.27 kg/da, thousand-grain weight ranged from 16.50 to 27.25 g, CP content ranged from 11.27% to 13.81%, CP yield ranged from 64.7 to 462.1 kg/da, ADF content ranged from 27.69% to 35.65%, NDF content ranged from 51.45% to 65.61%, and RFV ranged from 86.7 to 121.7. It is recommended to encourage the cultivation of drought-tolerant sweet sorghum in the region, especially during the off-season or when animal feed is scarce, due to the high nutritive potential of the genotypes. In this respect; Gülşeker and USDA Taiwan genotypes, which stand out in terms of many agricultural features for forage production, and Uzun variety for grain production can be suggested as genotypes that can be cultivated in local conditions.
dc.identifier.endpage80
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=G_oJ1rKE4SgJUkomyAKpR2U1XDcAxt3GhmKwP7U2gLO38M7ovT6tThTXt1YuEuwP
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12604/3419
dc.identifier.yoktezid791677
dc.language.isotr
dc.publisherSiirt Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241218
dc.subjectZiraat
dc.subjectAgriculture
dc.titleİkinci ürün olarak yetiştirilen bazı tatlı sorgum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) genotiplerinin verim ve verim ögelerinin belirlenmesi
dc.title.alternativeDetermination of yield and yield components of some sweet sorghum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) genotypes grown as second crop
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

1) Tez