Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ nde öğrenim gören Suriyeli sığınmacı öğrencilerin eğitime ilişkin görüşleri: Umutlar, sorunlar ve beklentiler
[ X ]
Dosyalar
Tarih
2017
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Problem Durumu
2010 yılının Aralık ayında Tunus’ta başlayan Arap Baharı Arap dünyasında hızla yayılarak 2011’ de Suriye’ ye sıçramıştır. 5
yılı aşkın süredir devam eden yoğun şiddet ve çatışma ortamından kaçan pek çok Suriye vatandaşı Türkiye’nin de aralarında
bulunduğu komşu ülkelere sığınmışlardır. Türkiye, bu süreçte izlemiş olduğu açık kapı politikasıyla Suriye ile arasındaki sınır
kapısını açmış ve sığınmacıları kabul etmiştir. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) verilerine göre 29 Ocak 2016 tarihi
itibariyle kamp içinde ve dışında Türkiye’de toplam 2 milyon 582 bin Suriye vatandaşı bulunmaktadır. Bunların 269 bini AFAD
tarafından 10 ilde kurulan 25 barınma merkezinde, geri kalan 2 milyon 313 bini ise kamp dışında yaşamaktadır (GİGM,
2016). UNICEF, (2015) verilerine göre, Türkiye’ ye göç eden Suriyelilerin 1.182.261’ i çocuklardan oluşmaktadır. Türkiye’
deki Suriyelilerin yaklaşık yüzde 54’ü 0-18 yaş aralığındadır. Türkiye’ ye gelen Suriyelilerin 269 bini AFAD tarafından 10 ilde
kurulan 25 çadır ve konteyner kentlerden oluşan barınma merkezlerinde, geri kalan 2 milyon 313 bini kamp dışında
yaşamaktadır. Suriyelilerin yaklaşık yüzde 85 gibi büyük bir kısmı ülkenin farklı illerinde kamp dışında sistematik olmayan bir
şekilde dağılmış durumdadır. Suriyelilerin yoğun olarak bulunduğu ilk üç il ise Şanlıurfa, Hatay ve İstanbul olmuştur.
UNICEF’in verilerinden de anlaşılacağı üzere, Türkiye’ye gelen Suriyeli sığınmacıların çoğunluğu zorunlu eğitim yaşındadır.
Bu durum sığınılan ülkenin belirtilen yaş aralığındaki bireylerin eğitim ihtiyaçlarına yönelik bir takım önlemleri almasını
zorunlu kılmıştır. Bu kapsamda, 2014’ te Türkiye’ de yaşayan yabancı, mülteci ve sığınmacılar yönelik kapsamlı yasal
düzenleme hazırlanarak, Nisan 2014’ te 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Yönetmeliği sayesinde Suriyeliler
sağlık, eğitim ve sosyal yardım hizmetlerine erişim hakkı elde etmişlerdir. 2013 yılından itibaren Yüzüncü Yıl Üniversitesinde
farklı bölümlerde öğrenim görmek amacıyla 301 Suriyeli öğrenci eğitim hakkı kazanmışlardır. Bu süreçte üniversitelerde
öğretim hayatına devam eden üniversite öğrencisi Suriyeli sığınmacılar çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadır.
Bu çalışma, 2011 yılı ve sonrasında ülkelerindeki giderek artan şiddet sonucu Suriye’den Van’ a göç etmek zorunda kalmış;
farklı sınıfsal, etnik, dinsel ve dilsel yapıdaki Suriyeli mülteci öğrencilerin Van ilinde kurmaya çalıştıkları yeni hayatla birlikte
hayata devam etme sürecinde eğitim hayatında yaşadıkları sorunları incelemek amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında,
üniversite öğrenimine Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ nin çeşitli fakülte ve bölümlerinde devam eden Suriyeli sığınmacı öğrencilerin
yaşadıkları sorunları tespit etmek ve bu sorunlara dair öğrencilerin beklentilerinin ve umutlarının incelenmesi hedeflenmiştir.
Araştırma Yöntemi
Bu araştırma, Suriyeli sığınmacıların üniversite öğrenimleri sürecinde eğitime ilişkin görüşlerini umutlarını ve beklentilerini
belirlemek amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak yapılması
hedeflenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 akademik yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesi farklı bölüm ve sınıflarında
olan üniversite öğrencisi Suriyeli sığınmacılardan oluşturmaktadır. Çalışma grubu seçilirken amaçlı örnekleme yöntemi
kullanılarak yaklaşık 10 ile 15 öğrenciye ulaşılması hedeflenmektedir. Amaçlı örnekleme yönteminde önceden belirlenmiş bir
dizi ölçütü karşılayan durumların çalışılması ile belirlenen örnekleme türüdür (Yıldırım ve Şimşek, 2006). Araştırmanın
verileri, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan yarı yapılandırılmış görüşmelerle, açık uçlu sorulardan oluşan ve çeşitli
kişisel bilgileri içeren görüşme formu yardımıyla toplanacaktır. Yarı yapılandırılmış görüşmeler, her bir bireyle yaklaşık 30
dakikalık ses kaydıyla yapılan görüşmelerden oluşmaktadır. Elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemiyle analiz edilecektir.
Yıldırım ve Şimşek (2006), betimsel analizde verilerin araştırma sorularının ortaya koyduğu temalara göre düzenlenebileceği
gibi, görüşme ve gözlem süreçlerinde kullanılan sorular ya da boyutlar dikkate alınarak sunulabileceğini belirtmişlerdir.
Belirlenen temalara ilişkin boyutlar doğrudan alıntılamalara yer verilerek incelenecektir. Bu bağlamda hazırlanan görüşme
formu kişisel bilgiler ve 5 açık uçlu sorudan oluşmaktadır.
Araştırmada, Yüzüncü Yıl Üniversitesinde öğrenim görmekte olan Suriyeli sığınmacıların öğrenim yaşamında yaşadıkları
sorunlar; yönetsel, arkadaş çevresi, öğretim üyeleri, olanaklar boyutlarında, hazırlanan açık uçlu sorulara verdikleri cevaplar
betimsel içerik analizi ile kategorilendirilecektir. Ayrıca, üniversitedeki Suriyeli sığınmacı öğrencilerin beklentileri ve umutları
diğer bir tema olarak belirlenmiştir. Bu tema ile öğrenme öğretme sürecinden beklentileri, öğretim üyelerinden beklentileri,
kurumdan beklentileri, eğitim hayatından beklentileri gibi kategorilerle çözümlemeler yapılacaktır. Suriyeli sığınmacıların
yaşadıkları sorunların çözümüne yönelik önerileri değerlendirilerek, öğrencilerin üniversite öğrenim süreçlerine katkıda
bulunulması beklenmektedir.
Beklenen/GeçiciSonuçlar
Beklenen Sonuçlar:
Çalışmanın yönteminde belirlenen; “Suriyeli sığınmacı öğrencilerin öğrenim yaşamında yaşadıkları sorunlar; yönetsel,
arkadaş çevresi, öğretim üyeleri ve sağlanan olanaklar” kategorilerinde öğrencilerin deneyimlerini paylaşmaları
beklenmektedir. Ayrıca öğrencilerin Yüzüncü Yıl Üniversitesi tercih etme nedenleri ve üniversitede kendilerini mutlu eden
etmenlere yönelik sorular sorularak öğrencilerin kurumda kalma durumları incelenecektir. Bu çalışma sonucunda elde edilen
verilerle birlikte Yüzüncü Yıl Üniversitesinde öğrenim gören sığınmacı öğrencilerin karşılaşabilecekleri ve öğrenim hayatlarını
olumsuz etkileyebilecek durumlara yönelik üniversite yönetiminin aldığı tedbirler araştırılarak öğrencilerin öğrenim sürecine
etkin katılımlarını sağlayabilmek amacıyla ileriye dönük çalışmalara zemin hazırlaması hedeflenmektedir. Çalışma
sonucunda, çeşitli şiddet olayları nedeniyle ülkelerinden mecburen ayrılmak zorunda kalan ve yükseköğretime devam etmek
isteyen öğrencilerin yaşayabilecekleri sıkıntılar ile olası olumlu deneyimler tespit edilerek ileriye dönük farklı eğitim
kurumlarında da kullanılabilecek verilerin sağlanması beklenmektedir
