Şâfiî mezhebinde fetva usûlü

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorMemduhoğlu, Adnan
dc.contributor.authorNergis, Murat
dc.date.accessioned2024-12-24T18:13:39Z
dc.date.available2024-12-24T18:13:39Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEnstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı, İslam Hukuku Bilim Dalı
dc.description.abstractFıkhî bir meselenin dinî-hukukî hükmünü açıklayan cevap olarak bilinen fetvanın belirli bir disiplin içinde verilmesi gerekmektedir. Klasik fıkıh literatüründe müftünün fetva verirken takip edeceği usul ve esaslar daha ziyade edebül-fetva, âdâbü'l-müftî, resmi'l-müfti gibi kavramlarla ifade edilmiştir. Mezheplerin İslam toplumunda kök salmalarıyla birlikte her mezhebin kendine göre bir fetva usulü oluşmuş, tercih edilecek görüşler veya başvurulacak kaynaklarla ilgili hiyerarşik bir yapı oluşmuştur. Şâfiî fakîhler de fetva usulünde kendi mezheplerinin hiyerarşisini oluşturmuşlardır. Buna göre Şâfiî fıkhında "şeyhayn" olarak bilinen ve İmam Gazzâlî'den sonra gelen Râfi'î ve Nevevî, Şafii fetva usulünün iki kilit ismi olarak ön plana çıkmıştır. Müteahhirin dönemi Şâfiî mezhebinin fetva usulünde İbn Hacer el-Heytemî ile Şemseddin er-Remlî ve ikisi kadar olmasa da Hatîb eş-Şirbînî dikkati çekmektedir. İbn Hacer el-Heytemî'nin Tuhfetü'l-Muhtâc ile Şemseddin er-Remlî'nin Nihâyetü'l-Muhtâc şerhleri Şâfiî fakîhlerin mezhep görüşlerinde temel referans kaynağı hâline gelmişlerdir. Fetva usulü bir anlamda mezhep içi tutarlılığı (legal harmony) da ifade etmektedir. Dolayısıyla konu, tezde Şafii müftülerin fetva birliğini sağlayarak hukuk güvenliğine halel getirmemeleri, verilen fetvaların toplumsal kabulünün sağlanması, fetvaya ehil olmayan kişilerin fetva vermelerinin engellenmesi gibi hususlar çerçevesinde de ele alınmıştır. Buna göre; Tez bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Girişte, tezin amacı ve önemi üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde, fetva ve fetva usulü ile ilgili kavramsal çerçeve çizilmiştir. İkinci bölümde, Şafii Mezhebi'nin gelişim seyri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, Şafii Mezhebi'nin fetva usulü işlenmiştir. Çalışmanın sonunda varılan bulgular sonuç kısmında ifade edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Şâfiî Mezhebi, müftî, fetva, tercih, furu' fıkıh
dc.description.abstractFatwa, which is known as the answer explaining the religious-legal judgement of a fiqh issue, must be given in a certain discipline. In the classical fiqh literature, the procedures and principles to be followed by the mufti while issuing a fatwa were expressed with concepts such as edeb al-fatwa, âdâb al-mufti, resmi al-mufti. As the sects took root in Islamic society, each sect developed its own fatwa procedure, and a hierarchical structure was formed regarding the opinions to be preferred or the sources to be consulted. The Shafi'i jurists also formed the hierarchy of their own sect in the fatwa procedure. Accordingly, R?fi'? and al-Nawaw?, who are known as "sheikhayn" in Shafi'i jurisprudence and who came after Imam al-Ghaz?l?, came to the fore as two key names of Shafi'i fatwa procedure. Ibn Hajar al-Haytham?, Shams al-D?n al-Raml?, and al-Khat?b al-Shirb?n?, although not as prominent as the two of them, stand out in the fatwa procedure of the Shafi'i madhhab in the later period. Ibn ?ajar al-Haytham?'s Tuhfat al-Muht?j and Shams al-D?n al-Raml?'s Nih?yat al-Muht?j commentaries became the main source of reference for the sectarian views of Sh?fi?? jurists. In a sense, the fatwa procedure also expresses legal harmony within the sect. Therefore, the subject is also dealt with in the thesis within the framework of issues such as ensuring the unity of fatwa by Shafi'i muftis and not prejudicing the security of law, ensuring the social acceptance of the given fatwas, and preventing the issuance of fatwas by people who are not qualified to issue fatwas. Accordingly; The thesis consists of an introduction and three chapters. In the introduction, the aim and importance of the thesis are emphasised. In the first chapter, the conceptual framework of fatwa and fatwa procedure is drawn. In the second chapter, the course of development of the Shafi'î Madhhab is discussed. In the third chapter, the Fatwa Procedure of the Shafi'î Madhhab is discussed. At the end of the study, the findings are expressed in the Conclusion. Key Words: Shafi'î Madhhab, mufti, fatwa, preference, furu' fiqh
dc.identifier.endpage343
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=weFMBHaUra8rsS5wi2bmHMXa4E-ymSBmdzqbVxWO03YWEwnTUNov7JeVSjHIyHCO
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12604/3571
dc.identifier.yoktezid849718
dc.language.isotr
dc.publisherSiirt Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241218
dc.subjectDin
dc.subjectReligion
dc.titleŞâfiî mezhebinde fetva usûlü
dc.title.alternativeFatwa method in the Shafi sect
dc.typeDoctoral Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

1) Tez