Aktaş, Ahmet2019-12-302019-12-302017https://hdl.handle.net/20.500.12604/2570Doğu ve Güneydoğu Anadolu başta olmak üzere Anadolu’da ve farklı coğrafyalarda tarikatların çok büyük etkisi olmuştur. Bunların başında da yaygın bir tarikat ağına sahip olan Nakşibendî-Hâlidî tekkeler gelmektedir. Özellikle Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’nin bölgeye atadığı halifeler aracılığıyla bu etki daha da artmıştır. Hâlidi geleneğinde tekke ve medresenin bir arada yürütülmesi, bölgedeki birçok şeyhin aynı zamanda medresesinin de olması, bu tekkelerin bölgedeki etkinliğini de arttırmıştır. Söz konusu tekkeler, toplumun dini pratiklerini şekillendirmenin yanında sosyal pratikleri de etkilemektedir. Hâlidî geleneği, birçok kalifiye eleman yetiştirerek bölgenin din hizmetlerini yürütmede kilit bir rol üstlendiği gibi, kan davaları ve aşiretler arası anlaşmazlıklarda arabuluculuk rolü üstlenme, kanaat önderi olarak toplumsal ilişkileri düzenleme, kurdukları medrese ağı aracılığıyla eğitim faaliyetlerinde bulunma vb. birçok rol üstlenmektedir. Buradan hareketle, bu bildirinin amacı Hâlidî tekkelerinin topluma yansıyan yönlerini ortaya koymaktır. Hiçbir tarikatın içinde hayat bulduğu ortamdan soyutlanması mümkün değildir. Tekke ve toplum arasında karşılıklı bir etkileşim vardır. Biz de bu bildiri kapsamında Hâlidî tekkelerinin toplumsal ilişki ağları üzerindeki etkilerini ortaya koymaya çalışacağız. Bu kapsamda Hâlidî tekkelerinin eğitim öğretime katkıları, geleneğin muhafazasındaki rolleri, toplumun sosyal ve dini pratikleri üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessConference Object